Malformação de Chiari e a sua correlação com transtornos orofaciais

Autores

DOI:

https://doi.org/10.33448/rsd-v10i5.15151

Palavras-chave:

Malformação de Arnold-Chiari; Neuralgia do Trigêmeo; Síndrome da articulação temporomandibular.

Resumo

Introdução: A malformação de Chiari trata-se da herniação do tecido cerebelar através do forame magno, podendo levar a uma série de sinais e sintomas que podem afetar qualitativamente a vida do portador dessa síndrome. Por apresentar muitos sintomas, estes podem direcionar ao diagnóstico e tratamento incorreto se não houver o conhecimento adequado. Objetivo: este estudo tem o objetivo de correlacionar os achados clínicos orofaciais em pacientes que apresentam a malformação de Chiari e seu diagnóstico diferencial com DTM. Metodologia: Realizou-se uma revisão literária através do cruzamento dos descritores selecionados em busca eletrônica, encontrados nos periódicos das bases de dados SCIELO, LILACS, SCOPUS e MEDLINE. Discussão: A Malformação de Chiari apresenta um grupo de malformações congênitas que afetam diretamente a qualidade de vida dos pacientes. Esta condição pode estar associada à neuralgia trigeminal, porém seu mecanismo exato ainda não é claramente compreendido. A ressonância magnética é o exame de imagem padrão ouro para o diagnóstico desta condição e, a escolha pela terapia ideal, tanto o manejo clínico quanto o cirúrgico, deve ser corretamente indicado em pacientes sintomáticos, pela chance, embora rara, da possível diminuição espontânea ou resolução completa da herniação tonsilar. Conclusão: As manifestações clínicas da Malformação de Chiari são variáveis, podendo apresentar semelhanças e até mesmo serem confundidas com outras condições do sistema estomatognático como a DTM. Dessa forma, é importante o conhecimento acerca das suas manifestações clínicas, para que possa ser corretamente diagnosticada e melhor tratada.

Referências

Alperin, N., Loftus, J. R., Oliu, C. J., Bagci, A. M., Lee, S. H., Ertl-Wagner, B., Sekula, R., Lichtor, T. & Green, B. A. (2015). Imaging-Based Features of Headaches in Chiari Malformation Type I. Neurosurgery, 77(1), 96–103.

Andrade, A. M. C., Souza, D. M. B., Santos, L. R. S., Torres, L. M. N., Silva, M. A. F. & Fernandes, D. C. (2019). Cefaleia associada à DTM. Ciências Biológicas e de Saúde UNIT, 5 (3), 85-94.

Araújo, I. A., Amorim, E. F., Santana, L. M. M., Alencar, E. P., Araújo, M. I. A., & Fernandes, P. E. (2017). Malformação de Arnold-Chiari: Uma Revisão Bibliográfica. Journal of Medicine and Health Promotion, 2(3), 661–669.

Briganti, F., Leone, G., Briganti, G., Orefice, G., Caranci, F., & Maiuri, F. (2013). Spontaneous resolution of Chiari type I malformation. A case report and literature review. The Neuroradiology Journal, 26, 304–309.

Cedeño, E. W., Mora, B. H., Castañeda, J., Sola, J., Criollo, J., Torres, L., Negrete, G. & Lucas, G. (2018). Arnold Chiari tipo I y siringomielia en el adulto. Revista científica INSPILIP, 2 (1), 1–9.

de Arruda, J. A., Figueiredo, E., Monteiro, J. L., Barbosa, L. M., Rodrigues, C., & Vasconcelos, B. (2018). Orofacial clinical features in Arnold Chiari type I malformation: A case series. Journal of Clinical and Experimental Dentistry, 10(4), 378–382.

de Souza, R. M., Zador, Z., & Frim, D. M. (2011). Chiari malformation type I Related conditions. Neurological Research, 33(3), 278–284. https://doi.org/10.1179/016164111X12962202723922.

Duarte, M. L., Abreu, B. F. B. B., Prado, J. L. M. A., J., & Silva, M. Q. P. (2018). Dyke-Davidoff-Masson Syndrome and Chiari Type Ii Malformation Síndrome De Dyke-Davidoff-Masson E Malformação De Chiari Tipo Ii. Revista Brasileira de Neurologia, 54(4), 34–37.

Durai, R., Fernandes, C., & Ng, P. C. H. (2010). Arnold-Chiari malformation. British Journal of Hospital Medicine, 71(3), 173. https://doi.org/10.12968/hmed.2010.71.3.46986.

Felício, A. C., Godeiro, C. D. O., Borges, V., Silva, S. M. D. A., & Ferraz, H. B. (2007). Hemifacial spasm in a patient with neurofibromatosis and Arnold-Chiari malformation: A unique case association. Arquivos de Neuro-Psiquiatria, 65(3 B), 855–857. https://doi.org/10.1590/S0004-282X2007000500026

Frič, R., Ringstad, G., & Eide, P. K. (2019). Chiari-malformasjon type 1-diagnostikk og behandling. Tidsskrift for Den Norske Laegeforening, 139(10). https://doi.org/10.4045/tidsskr.18.0455.

Ganesh, D., Sagayaraj, B. M., Barua, R. K., Sharma, N., & Ranga, U. (2014). Arnold chiari malformation with spina bifida: A lost opportunity of folic acid supplementation. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 8(12), OD01–OD03. https://doi.org/10.7860/JCDR/2014/11242.5335.

Holanda, M. M. A., Neto, B. F. C., Batista, L. L, Kuo, C.-H., Kitamura, M. A. P., & Valença, M. M. (2019). Lesión como malformación de Chiari secundaria a quiste aracnoidal de la cisterna cuadrigémina. Revista Chilena de Neurocirugía, 42(2), 141–143. https://doi.org/10.36593/rev.chil.neurocir.v42i2.114

Langridge, B., Phillips, E., & Choi, D. (2017). Chiari Malformation Type 1: A Systematic Review of Natural History and Conservative Management. World Neurosurgery, 104, 213–219. https://doi.org/10.1016/j.wneu.2017.04.082

McClugage, S. G., & Jerry Oakes, W. (2019). The Chiari I malformation. Journal of Neurosurgery: Pediatrics, 24(3), 217–226. https://doi.org/10.3171/2019.5.PEDS18382.

McVige, J. W., & Leonardo, J. (2015). Neuroimaging and the Clinical Manifestations of Chiari Malformation Type I (CMI). Current Pain and Headache Reports, 19(6), 4–9. https://doi.org/10.1007/s11916-015-0491-2.

Oliveira, N. F. C. D., Oliveira, R. C. C. D., & De Paula, J. M. (2011). Manifestações otoneurológicas tardia da malformação de Chiari I. International Archives of Otorhinolaryngology, 15(3), 382–384. https://doi.org/10.1590/s1809-48722011000300018.

Ortiz, L. P., Armas, A. A., Ramos, E. R., & Rodríguez, L. L. (2018). Un enfoque clínico e histórico de la Malformación de Chiari Tipo I en adultos. Rev. Medica Electron, 40(1), 144–158.

Poretti, A., Ashmawy, R., Garzon-Muvdi, T., Jallo, G. I., Huisman, T. A. G. M., & Raybaud, C. (2016). Chiari Type 1 Deformity in Children: Pathogenetic, Clinical, Neuroimaging, and Management Aspects. Neuropediatrics, 47(5), 293–307. https://doi.org/10.1055/s-0036-1584563.

Rydell, R. E. & Pulec, J. L. (1971). Arnold-Chiari Malformation. Arch Otolaryng, 94, 8 - 12.

Than, K. D., Sharifpour, M., Wang, A. C., Thompson, B. G., & Pandey, A. S. (2011). Chiari I malformation manifesting as bilateral trigeminal neuralgia: Case report and review of the literature. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry, 82(9), 1058–1059. https://doi.org/10.1136/jnnp.2009.196121.

Vasconcelos, B.C.E., Barbosa, L.M., Monteiro, J.L.G.C., Gouveia, M.V.C., Caldas, L.C.B. (2015). Interface entre a síndrome de Chiari e a sintomatologia facial. J Braz Coll Oral Maxillofac Surg, 1(2), 503.

Zagzoog, N., & Reddy, K. (Kesh). (2019). Use of Minimally Invasive Tubular Retractors for Foramen Magnum Decompression of Chiari Malformation: A Technical Note and Case Series. World Neurosurgery, 128, 248–253. https://doi.org/10.1016/j.wneu.2019.04.094.

Zhao, J. L., Li, M. H., Wang, C. L., & Meng, W. (2016). A Systematic Review of Chiari I Malformation: Techniques and Outcomes. World Neurosurgery, 88, 7–14. https://doi.org/10.1016/j.wneu.2015.11.087.

Downloads

Publicado

11/05/2021

Como Citar

FIGUEIREDO, E. L. de; SILVA, C. P. da; SILVA, M. E. L. da .; SOUZA NETO, H. F. de; SOUZA, H. L. F. de; MELLO, H. J. M. e; LEÃO, J. C.; CARVALHO, A. de A. T. Malformação de Chiari e a sua correlação com transtornos orofaciais. Research, Society and Development, [S. l.], v. 10, n. 5, p. e41010515151, 2021. DOI: 10.33448/rsd-v10i5.15151. Disponível em: https://rsdjournal.org/index.php/rsd/article/view/15151. Acesso em: 30 jun. 2024.

Edição

Seção

Ciências da Saúde